ابتدا باید بیان کنیم که سیستم اعلام کننده حریق از نظر نحوه آغاز به دو صورت دستی و خودکار وجود دارد:
اگر بخواهیم به معنی لغوی اعلام حریق یا اعلان حریق توجه کنیم باید بیان کنیم اعلان حریق در لغت به معنی ظاهر کردن و آشکار کردن و اعلام حریق در لغت به معنی هشدار دادن یا آگاه کردن است. از آنجایی که عملکرد این سیستم به صورت آشکار کردن حریق است اعلان حریق درست است. همچنین برای تجهیزاتی مانند آژیر و فلاشر که وظیفه آگاه کردن را دارند اعلام حریق استفاده می شود. اما به طور عمومی این دو واژه معادل هم هستند و با یک مفهوم مشترک استفاده می شوند.
سیستم اعلام حریق هوشمند مجموعه ای از تجهیزات آتش نشانی است که به هم متصل شده و کامل کننده کار یکدیگر هستند که به وسیله این تجهیزات وجود خطر یا رخداد حادثه را هشدار می دهد. همان طور که بالاتر ذکر کردیم نوعی از سیستم اعلام حریق آدرس پذیر به عنوان سیستم اعلام حریق هوشمند شناخته می شود.
تجهیزات آتش نشانی از جمله دتکتور ها با توجه به وجود دود یا حرارت داده هایی از محیط اطراف جمع آوری می کنند که این داده ها به صورت سیگنال هایی به کنترل پنل یا دستگاه مرکزی اعلام حریق فرستاده می شود. کنترل پنل به عنوان هسته سیستم اعلام حریق این داده ها را بررسی می کند و دستور اعلام حریق را به دستگاه های هشدار دهنده همچون آژیر و فلاشر ارسال می کند. در واقع کنترل پنل راه ارتباطی بین دستگاه های آشکارساز و دستگاه های هشدار دهنده است.